Black Swan [Μαύρος Κύκνος] review

Μετά την τεράστια κριτική επιτυχία του The Wrestler, η οποία παρεμπιπτόντως με βρίσκει τελείως αντίθετο, ο Darren Aronofsky επιστρέφει με το Black Swan, παρουσιάζοντας το μπαλέτο όπως δεν το έχουμε ξαναδεί ποτέ.

Ο κεντρικός χαρακτήρας του Μαύρου Κύκνου είναι η Nina, μια επαγγελματίας μπαλαρίνα που έχει περάσει την πρώτη νιότη και αγωνιά αν θα καταφέρει να γίνει πρίμα. Η αποχώρηση της Beth, προηγούμενης πρώτης του μπαλέτου, της δίνει την ευκαιρία να πάρει τη θέση της και θέλει να κάνει τα πάντα για να την κερδίσει. Το έργο που ανεβάζει ο σκηνοθέτης Thomas Leroy είναι η Λίμνη των Κύκνων, με την πρίμα να πρέπει να χορέψει δύο εντελώς διαφορετικούς ρόλους, την αθώα καλοκάγαθη Odette αλλά και την άγρια, διεκδικητική Odile. Η υπερβολική υπακοή της στην τεχνική την κάνει ιδανική ως λευκό κύκνο αλλά όχι και για τον μαύρο που απαιτεί μεγαλύτερη ελευθερία. Μέχρι που η Lily, μια νεαρή μπαλαρίνα με σχετικά έξαλλη ζωή, εντελώς αντίθετη στην απόλυτη επαγγελματική αφοσίωση της Nina έρχεται να διεκδικήσει το ρόλο και μια περίεργη ανταγωνιστική, άρρωστη φιλία αναπτύσσεται μεταξύ των δύο γυναικών που θα φέρει την Nina στα όρια της.

Μετά το αποτυχημένο Wrestler, που δε κατάφερε να με συγκινήσει σε κανένα σημείο του και με κανένα τρόπο, έρχεται το Black Swan να μου υπενθυμίσει γιατί λάτρεψα τον Aronofsky τόσο φυσικά στο Requiem for a Dream αλλά και στο Fountain που τόσο πολύ υποτιμήθηκε, έστω και αν δεν καταφέρνει να φτάσει τα δυσθεώρητα ποιοτικά επίπεδα των προαναφερομένων ταινιών.

Με αφορμή τον επαγγελματικό ανταγωνισμό, παρακολουθούμε ένα διαστοφικό εφιαλτικό παραμύθι που εντυπωσιάζει με τον τρόπο που παίζει με την όραση και την συναισθηματική μας αντίληψη. Προσθέτοντας το στοιχείο του υπερφυσικού, μας δελεάζει να μπούμε σε άλλα μονοπάτια σκέψης ενώ ταυτόχρονα αγνοεί την κακή συνήθειά μας του να θέλουμε να καταλάβουμε τι πραγματικά συμβαίνει. Στο Black Swan εκτιμάς αυτό που βλέπεις εκείνη τη στιγμή, τα σημάδια στη πλάτη της Nina, το βραδινό της ξέσπασμα με την Lily μέχρι την πλήρη κατάρρευσή της, όλα στο όνομα ενός πρωταγωνιστικού ρόλου υπό την ασφυκτική πίεση της μητέρας που πιέζει τη κόρη της να πετύχει ότι δε πέτυχε εκείνη. Με αποκορύφωμα δύο αισθησιακά και βίαια σεκάνς στο δεύτερο μισό της ταινίας, όσο και να προσπαθούμε, δε μπορούμε να ξεκολλήσουμε τα μάτια μας από το δημιούργημα του Aronofsky.

Στο δεύτερο μισό της ταινίας, είπα; Δυστυχώς ναι, αφού το πρώτο μισό είναι υποτονικό, εισαγωγικό με αρκετά μεγάλες σκηνές προβών μπαλέτου που μπορεί να επιδεικνύει τη δουλειά που έριξε η Natalie Portman αλλά ταυτόχρονα κουράζει αρκετά σε σημείο που απορείς και ελπίζεις κάποια στιγμή να δεις αυτό που περιμένεις, ή μάλλον αυτό που δεν περιμένεις. Έστω και αργά, η Mila Kunis κάνει την είσοδό της και η άγρια ομορφιά του μαύρου κύκνου βγαίνει στην επιφάνεια.

Από πολλούς, το Black Swan θεωρείται ήδη από τα πιο δυνατά άλογα στη κούρσα των Όσκαρ, και μάλιστα σε αρκετές κατηγορίες και δεν έχουν άδικο. Με μια γρήγορη σκέψη, πέντε υποψηφιότητες για καλύτερη ταινία, καλύτερη σκηνοθεσία, α’ και β’ γυναικείου αλλά και του υποτιμημένου Vincent Cassel στο β’ ανδρικού, είναι πολύ πιθανές και απολύτως δικαιολογημένες. Αν θα πόνταρα σε κάποιο από αυτά, δε ξέρω αφού ακόμα και η Portman που έπεισε και τους πιο άπιστους, δεν ήταν αλάνθαστη με ελάχιστες μεν σκηνές, όπου όμως η ερμηνεία της έπεφτε σε σχετικά χαμηλά επίπεδα. Προσωπικό πουλέν, η Mila Kunis που μετά την εξαιρετική ερμηνεία ως την πιο πολυδιάστατη χαζούλα που έχω δει στο The Book of Eli, εδώ για μια ακόμη φορά εντυπωσιάζει με την απλότητά και την αυθεντικότητά της.

Μισή ταινία μέτρια και μισή ταινία αριστούργημα, δύσκολο να βγάλεις ένα μέσο όρο, όμως σίγουρα το δεύτερο μέρος είναι πραγματικά τόσο καλό που αποζημιώνει και, εν μέρη, δικαιολογεί τον σχεδόν ακριβή 50-50 διαχωρισμό της ταινίας, θέλοντας να τονίζει ακόμα περισσότερα τις δύο πλευρές του ίδιου ανθρώπου, το alter ego, το λευκό και τον μαύρο κύκνο. Για δεύτερη συνεχόμενη φορά, ο Aronofsky δε καταφέρνει να μου αποσπάσει το χαρακτηρισμό αριστούργημα αλλά βρίσκεται πραγματικά πάρα πολύ κοντά.

Και ένα ρητορικό ερώτημα για το τέλος. Μετά από μια τέτοια ταινία, τι να περιμένω από το Wolverine 2; Ας μου απαντήσει κάποιος…

7/10